Spotkanie
wokół książki W. G. SEBALDA „Opis nieszczęścia” (wyd.
Ossolineum, 2020), w którym udział wezmą:
Małgorzata Łukasiewicz (tłumaczka) i Dariusz Sośnicki (wydawca).
13
marca 2020 r., godz. 18:00
W.G.
SEBALD (1944–2001) – niemiecki prozaik, eseista, poeta, krytyk
literacki i literaturoznawca; jeden z najwybitniejszych pisarzy
europejskich drugiej połowy XX wieku. Urodził się w Wertach w
Bawarii, studiował literaturę niemiecką i angielską na
uniwersytecie we Freiburgu i w szwajcarskim Fryburgu. Od roku 1966, z
krótkimi przerwami, studiował i pracował w Anglii, najpierw na
Uniwersytecie Manchesterskim, potem na Uniwersytecie Anglii
Wschodniej w Norwich (był m.in. założycielem i pierwszym
dyrektorem działającego przy tamtejszej uczelni British Centre for
Literary Translation). Do najważniejszych dzieł Sebalda należą
tomy prozatorskie Czuję.
Zawrót głowy
(1990,
wyd. polskie 1998), Wyjechali
(1992,
wyd. polskie 2005), Pierścienie
Saturna
(1995,
wyd. polskie 2009) i Austerlitz
(2001,
wyd. polskie 2007); w Polsce ukazały się także wykłady Wojna
powietrzna i literatura (1999,
wyd. polskie 2012) oraz książka z pogranicza eseju i prozy Campo
santo
(2003,
wyd. polskie 2014). W.G. Sebald był laureatem wielu prestiżowych
nagród literackich; w ostatnich latach życia wymieniano go jako
kandydata do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Zginął w
wypadku samochodowym w okolicach Norwich.
Jako
badacz, jako krytyk i jako twórca Sebald jest przede wszystkim
namiętnym czytelnikiem. Czyta z bliska – wybiera z potoku narracji
pojedynczą frazę, pozornie mało znaczący detal i skupia się na
jego szczególnej i złożonej wymowie. Obiektami interpretacji albo
bohaterami jego esejów są m.in. Kafka, Canetti, Bernhard,
Roth, Améry, Rousseau i Walser, a do grona pisarzy dołącza Jan
Peter Tripp – malarz i szkolny kolega Sebalda. Osobny szkic autor
poświęcił fenomenowi pierwszych prozaików żydowskich tworzących
w języku niemieckim, jak Leopold Kompert i Karl Emil Franzos.
Opis
nieszczęścia to tytuł zapożyczony od pierwszego zbioru esejów
Sebalda. W przedmowie do książki z 1985 roku padają słowa: Ci,
którzy obierają zawód pisarza, z reguły nie zaliczają się do
ludzi najbardziej niefrasobliwych. Jakże inaczej gotowi byliby
wdawać się w niemożliwe zajęcie, polegające na poszukiwaniu
prawdy? (…) Opis nieszczęścia zawiera w sobie możliwość jego
przezwyciężenia.
W.G.
Sebald, Opis nieszczęścia. Eseje o literaturze
Przekład:
Małgorzata Łukasiewicz, posłowie: Arkadiusz Żychliński
Zamieszczone
w niniejszym tomie eseje pochodzą z trzech książek W.G. Sebalda:
Die Beschreibung
des Unglücks (1985),
Unheimliche Heimat
(1991) i Logis in
einem Landhaus (1998).
Obiektami dociekań i interpretacji albo bohaterami esejów
niemieckiego autora są m.in. Arthur Schnitzler, Franz Kafka, Elias
Canetti, Thomas Bernhard, Joseph Roth, Jean Améry, Jean-Jacques
Rousseau, Gottfried Keller, Robert Walser, a do grona pisarzy dołącza
Jan Peter Tripp, malarz i szkolny kolega Sebalda; osobny szkic został
poświęcony fenomenowi pierwszych autorów żydowskich tworzących w
języku niemieckim, takich jak Leopold Kompert i Karl Emil Franzos.
W pierwszej
części tomu Sebald przygląda się głównie literaturze
austriackiej, potem przechodzi do omawiania literackich
indywidualności Szwajcarii. W swojej pracy korzysta na równi z
kompetencji filologa i z licencji eseisty. Jako badacz, jako krytyk i
jako pisarz jest bowiem przede wszystkim namiętnym czytelnikiem.
Czyta uważnie, z bliska – wybiera z potoku narracji pojedynczą
frazę i skupia się na jej szczególnym i złożonym znaczeniu.
Porusza się po mapie literatury własnym szlakiem.
Opis
nieszczęścia to
tytuł zapożyczony od pierwszego zbioru esejów pisarza. Formuła
celnie uwydatnia to, co autora najbardziej interesuje w literaturze.
W przedmowie do książki z 1985 roku Sebald pisał: Ci,
którzy obierają zawód pisarza, z reguły nie zaliczają się do
ludzi najbardziej niefrasobliwych. Jakże inaczej gotowi byliby
wdawać się w niemożliwe zajęcie, polegające na poszukiwaniu
prawdy? […] Opis nieszczęścia zawiera w sobie możliwość jego
przezwyciężenia.
Synchroniczna
lektura trzech zbiorów eseistycznych Sebalda pozwala nie tylko
wniknąć w obszar jego literackich fascynacji, lecz także
wyraźniej dostrzec nowatorskie elementy indywidualnej poetyki autora
oraz prześledzić, jak stopniowo zmienia się wektor jego pisarstwa
krytycznoliterackiego – jak od celnej akademickiej rzetelności
przechodzi ono z wolna do swobodnej eseistycznej celności.
(Z posłowia
Arkadiusza Żychlińskiego)
(Źródło: Instytut Mikołowski)
Spotkanie z wiadomych przyczyn zostało odwołane!
OdpowiedzUsuń