Adam Sikora i Marcin Bies w IM

Instytut Mikołowski zaprasza na spotkanie autorskie Adama Sikory wokół książki albumowej Fałda (Wyd. IM 2022). W spotkaniu udział weźmie Marcin Bies – autor wierszy zamieszczonych w w książce. Prowadzenie Jerzy Ciurlok.

O książce:

„Fałda” Adama Sikory to druga książka – album, wydana przez Instytut Mikołowski, przedstawiająca jego plastyczne prace, inspirowane w tym przypadku tytułowym pojęciem, zaczerpniętym wprost z jednej z ostatnich książek Gilles’a Deleuze’a, która stanowi opracowanie filozofii Leibniza. Tytułowego pojęcia „fałdy” Deleuze użył w swoim odczytaniu barokowego myśliciela, by podsumować własną filozofię bytu. Sikorę zainspirowało interpretowanie przez francuskiego myśliciela elementów fundamentalnych dla duchowego funkcjonowania człowieka – dusza, dzieła sztuki, ciało oraz psychika - pod kątem ich wieloskładnikowego jawienia się oraz samego odbioru, które, w ujęciu Deleuze’a nie są niezależnymi istotami, gdyż wszystkie egzystują na tej samej płaszczyźnie immanencji, i wpływając na siebie, są efektami relacji sił. Fałda to zakrzywienie tej płaszczyzny oddziaływań i intensywności, pofałdowanie samej materii, w wyniku którego powstają byty i podmioty – a także dzieła sztuki, piękno obrazów i harmonia muzyki. Nawiązując do barokowych koncepcji poezji, matematyki, psychologii i estetyki, a także do filozofii współczesnej, Deleuze zagłębia się w Leibnizjańską filozofię monad, wydobywając z niej idee, które i dziś są w stanie poruszyć nasze myślenie. Owe śledzenie najrozmaitszych przekształceń monadycznego życia - występujących na skutek właśnie nieustannego fałdowania się jego postaci - stanowi punkt wyjścia dla Sikory, który w swych rysunkach, wyzyskując ową wiedzę, dokonuje artystycznej transpozycji wymiaru Fałdy, będącej dla niego wielopostaciowym symbolem nieustannego spiętrzania się sprzeczności, postrzeganej jako zasadnicza treść ludzkiego życia.

Dodatkowym wzmocnieniem prezentowanych prac są dołączone medytacyjne teksty Sikory, w swej formie wywiedzione z pograniczna poetyckiej prozy, wyrażane bardzo suchym, introwertycznym językiem, zawierającym pogłos krótkich próz Samuela Becketta, a także pomieszczone wiersze Marcina Biesa, specjalnie powstałe do tej książki, stanowiące spójny cykl, opatrzony wspólnym tytułem – „Fałda”.

Premiera poetycka DL – Michał Murowaniecki

Nakładem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich Oddział w Łodzi i Domu Literatury w Łodzi ukazała się książka Michała Murowanieckiego przeoczone wygrane (Seria: Szumy, zlepy, ciągi, tom 44).

 

Spotkanie wokół „Don Juana” Witolda Wirpszy w IM

Instytut Mikołowski zaprasza na spotkanie wokół tomu wierszy Witolda Wirpszy Don Juan, w którym udział wezmą: Leszek Szaruga (syn poety) i prof. Darusz Pawelec (redaktor tomu). Prowadzenie: Maciej Melecki.

25. 11. 2022 - godz. 18.

Nakładem Instytutu Mikołowskiego ukazuje się właśnie 20 książka z serii dzieł Witolda Wirpszy.

O tomie:

W najbliższy piątek, 25 listopada, będzie miała miejsce w siedzibie Instytutu Mikołowskiego prezentacja tomu wierszy Witolda Wirpszy Don Juan, wznowionego przez mikołowskiego wydawnictwo po 62 latach od momentu premierowej publikacji w 1960 roku. Będzie to 20 publikacja dzieł Witolda Wirpszy wydawanych przez IM nieprzerwanie od 2005 roku, kiedy to opublikowano jednocześnie dwa nieznane dotąd tomy poety: Cząstkowa próba o człowieku i inne wiersze oraz Spis ludności. Wydanie tych dwu opasłych tomów zapoczątkowało wówczas renesans twórczości literackiej Wirpszy, trwający nieprzerwanie do dzisiaj. Wirpsza został objęty przez komunistyczną cenzurę zakazem druku po oblikowaniu w szwajcarskim wydawnictwie w 1971 roku eseistycznej książki Polaku, kim jesteś – rozprawiającej się z historycznymi mitami Polaków oraz ich skłonnościami charakterologicznymi do serwilizmu, skutkującymi popadaniem w nadmierne zakompleksienie, które stanowi źródło narodowego resentymentu, objawiającego się w rodzimych fantazmatach megalomańskiego postrzegania siebie jako Narodu Wybranego. Publikacja dwu wspomnianych tomów zapoczątkowała proces wydobywania tej twórczości z literackiego czyśćca i jej ponowne odkrywanie stało się dla młodych poetów w tamtych latach źródłem poetyckiej inspiracji, dzięki czemu Wirpsza okazał się patronem poezji neoawangardowej. Oprócz samych tomów wierszy – nieznanych lub wznawianych, nierzadko publikowanych tylko w drugim obiegu – IM na przestrzeni ostatnich 17 lat opublikował również: tom dramatów, trzy powieści, w tym Samą niewinność odnalezioną dopiero w 2017 roku w szwajcarskim archiwum, dwa zbiory esejów i wspomniany Polaku, kim jesteś. Piotr Bogalecki tak charakteryzuje w swoim posłowiu przełomowy tom Wirpszy: „O pojedynczości Don Juana stanowi nade wszystko jego pierwszeństwo: poemat ów wyznacza bowiem początek przynajmniej kilku tendencji artystycznych kluczowych dla dojrzalej twórczości Wirpszy. Jest to jego pierwsza książka poetycka przyjmująca formę rozbudowanego, wieloczęściowego i wariacyjnego poematu na określony temat, która rychło stanie się znakiem rozpoznawczym autora Faetona. Tego ostatniego wyprzedza Don Juan zastosowaniem autorskiego, można by rzec dekonstrukcyjnego, podejścia do materiału mitologicznego – artystyczne napięcia wyzyskuje w nim Wirpsza przekształcając i kontaminując ze sobą mity o Don Juanie i Fauście, legendę eskimoską o Nuharpiartetaku spisaną przez G.F. Holma oraz Modliszkę Rogera Calloisa. Materiały te uzupełnia poeta o Zapisy snów – które stanowić będą odtąd stale powracającą w jego twórczości inspirację. To właśnie w ukończonym w drugiej połowie lat pięćdziesiątych Don Juanie wypracował Wirpsza swój charakterystyczny idom poetycki: odchodzący od metafory, a wychylony ku abstrakcji, wykorzystujący zasady rządzące językiem nauki i wymagający od czytelnika aktywnej współpracy. Po raz pierwszy w swojej poezji tak konsekwentnie zwrócił się też w nim autor Przesądów ku muzyczności; inspiracja operą Mozarta nie jest tu jedynie tematyczna (przypadek „muzyki w literaturze” w typologii Ewy Wiegandt), ale głęboko odciska się w warstwie formalnej poematu, w której podejmuje Wirpsza próby odzwierciedlenia właściwej muzyce równoczesności brzmień czy zastosowania w wierszu techniki polifonicznej. Don Juan jawi się dziś jako poemat wyjątkowy również z uwagi na czas i charakter procesu twórczego, którego efekt stanowi – powstawał on chyba najdłużej z wszystkich utworów poetyckich Wirpszy, a jego pierwszą wersję napisał poeta w Oflagu Gross Born, w którym więziony był w latach 1942-1945. Po ponad dekadzie wersję tę poddał on gruntownej rewizji: zachowując podstawowe idee poematu i nie wymazując jego wojennego kontekstu (vide część Przypomnienie Janiny), przedsięwziął poszukiwania nowych form i środków wyrazu, które pozwoliłyby w jak największym stopniu „artystycznie spożytkować” dostępny mu materiał. Dowiadujemy się tego z wieńczącego Don Juana autorskiego posłowia noszącego tytuł Do czytelnika – przesłanie. Stanowi ono jeszcze jedno novum tej niezwykłej książki – nie tylko bowiem opowiada w nim Wirpsza historię poematu i odsłania swe najważniejsze inspiracje (Mozart, Goethe, Freud, Callois, F. Lechat, współczesny dyskurs naukowy i prace matematyczne Leonarda da Vinci), ale też objaśnia użyte w nim techniki poetyckie i przedstawia zręby swej metody artystycznego przetwarzania mitu jako „sublimacji popędów (…) w dziedzinę cerebralną” poprzez wyposażenie bohatera mitu w rodzaj ponadczasowej nadświadomości, „w nową wiedzę o micie samym”. Uwagi te mają pierwszorzędne znaczenie nie tylko w odniesieniu do samego poematu, ale i z powodzeniem dają zastosować się do interpretacji kolejnych mitologicznych utworów Wirpszy, z Faetonem na czele. Wszystko to czyni z Don Juana tekst wyjątkowy, w którym pamięć o przeżyciach z okresu wojny nakłada się na fascynację psychoanalizą i cybernetyką, zaś nostalgiczna idea ocalenia z wojennej pożogi najważniejszych opowieści europejskiej kultury realizowana jest na drodze neoawangardowego eksperymentu poetyckiego.”

Spotkanie w Instytucie Mikołowskim, które odbędzie się 25. 11 o godz. 18 z udziałem: syna poety – Leszka Szarugi oraz prof. Dariusza Pawelca, wokół wznowienia Don Juana, będzie poprzedzone panelem dyskusyjnym o twórczości Witolda Wirpszy pt. „Witold Wirpsza: energia eksperymentu”, jaki odbędzie się tego samego dnia w ramach  sesji literaturoznawczej 100 lat „Zwrotnicy”! Dni Awangardy (Katowice, 23-25 listopada, Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Śląskiego, ul. Uniwersytecka 40), o godz. 13. 30 (sala B0. 38). W rozmowie udział wezmą: Anna Kałuża (UŚ), Dariusz Pawelec (UŚ), Maciej Melecki (Instytut Mikołowski), Jakub Skurtys (UWr) oraz Leszek Szaruga (UW) - prowadzenie Piotr Bogalecki (UŚ).

Nominowani do Nagrody Głównej XXVIII OKP im. Jacka Bierezina

Mamy 11 nominacji do Nagrody Głównej w tegorocznej edycji konkursu im. Jacka Bierezina!

Komisja selekcyjna XXVIII Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Jacka Bierezina w składzie:

Rafał Gawin (przewodniczący),

Piotr Gajda,

Lucyna Skompska

i Andrzej Strąk 

po przeczytaniu 101 propozycji nadesłanych na konkurs na zdalno-stacjonarnym posiedzeniu 20 listopada 2022 roku postanowiła nominować do Nagrody Głównej następujące projekty debiutanckich książek poetyckich (kolejność przypadkowa):

6. recykler – „designerskie butelki bez gwintu”

7. daddy issues – „W blasku Merkurego”

14. Hozon Biggsa – „Potrzebne źródła”

30. Szibribribri – „Zły rok”

44. wegański schabowy – „balonik z mięsem”

53. Koliber – „Uczta głupców”

55. MOSTOWY – „Język po raz pierwszy doświadcza weltschmerzu”

60. Naturamoria – „Cechy wspólne”

77. Elizabeth – „Kresomózgowia”

82. nożownik – „połykacz noży”

97. melchior – „sekstans”

Finał konkursu odbędzie się 3 grudnia 2022 roku podczas XVI Festiwalu Puls Literatury. 

PS: Nominowanych uprzejmie prosimy o zachowanie anonimowości do finału konkursu. Z góry dziękujemy!

Werdykt XIV OKPL im. A. Babaryko

Protokół z Posiedzenia Jury

XIV Ogólnopolskiego Konkursu Poezji Lirycznej im. Andrzeja Babaryko

„Świat niedopowiedziany”

(Puls Języka w Brzezinach) 

Jury w składzie:

Przemysław Owczarek (przewodniczący),

Rafał Gawin,

Andrzej Strąk

i Paweł Zybała (sekretarz) 

po przeczytaniu 81 nadesłanych na konkurs zestawów wierszy na posiedzeniu w dniu

9 listopada 2022 roku postanowiło przyznać następujące nagrody i wyróżnienia:

 

I nagroda (800 złotych)

Róża Zalewska z Velp (Holandia), godło „Kagera” 

II nagroda (650 złotych)

Mirosław Kowalski z Mysłowic, godło „Kulka” 

III nagroda (500 złotych)

Tomasz Lorenc z Łodzi, godło „orientarium”

nagroda specjalna za wiersze bliskie poetyce patrona konkursu (650 złotych)

Agnieszka Mohylowska z Kaźmierza, godło „zakamarki”

 

wyróżnienia ex aequo (po 300 złotych)

Miłosz Broniszewski z Żerników Małych, godło „JAM_NIK”

Ewelina Kuśka z Jastrzębia Zdroju, godło „Magnez”

Albert Sienkiewicz z Warszawy, godło „HARCE W KSEROKOPIARCE”

 

Podpisy jury:

 

Łódź, 9 listopada 2022 roku.

Wiersz jak teledysk

Poeta Krzysztof Kleszcz wyrecytował, nagrał i zmontował teledysk do mojego wiersza BAJKI ROBOTÓW z tomu CZŁOWIEK Z HALABARDĄ (Łódź 2020). Słuchajcie, oglądajcie, oceniajcie.

Program Festiwalu „Puls Literatury w Łodzi” 2022

Festiwal  Puls Literatury w Łodzi odbędzie się w dniach 26 listopada – 4 grudnia 2022 roku. Tematem przewodnim tegorocznej edycji festiwalu jest „Wielka migracja”, nawiązująca do roku romantyzmu polskiego, ale i do sytuacji dzisiejszych uchodźców.

Na program składają się spotkania, panele dyskusyjne, koncerty, rozstrzygnięcia konkursów, w tym cenionego OKP im. Jacka Bierezina, a także performance (w powstałej w OFF Piotrkowska Center scenie OFF). Tradycyjnie Festiwal zakończy się wielką Galą Nagrody Tuwima w Monopolis, którą uświetni koncert Opla-Stasiuk-Trzaska.

Szczególnie serdecznie zapraszam 3 grudnia na „Dzień Jacka Bierezina”, podczas którego o godzinie 16.15 odbędzie się spotkanie autorskie Tomasza Mielcarka i mojej skromnej osoby, które poprowadzi Jakub Pszoniak.

Festiwal Puls Literatury to największe święto literackie w regionie – XVI edycja Festiwalu jest organizowana przez Dom Literatury w Łodzi i Stowarzyszenie Pisarzy Oddział w Łodzi.

Program

Sobota

26.11

10.30-10.45 Otwarcie Targów Gier i Książki oraz Festiwalu Puls Literatury – miejsce: Hala EXPO (Politechniki 4)
10.45-11.20 Maciej Kaźmierczak Porzuceni (prow. Julia Sroczyńska) – miejsce: Hala EXPO (Politechniki 4) – wydarzenie towarzyszące

11.00-15.00 Warsztaty z przekładu literackiego z języka angielskiego na polski – na zapisy (prow. Krzysztof Majer)
18:00-19:00 Joanna Bator Ucieczka niedźwiedzicy (prow. Anna Groblińska)
19:15-20:30 MIGRACJE: LAMPEDUSA Jarosław Mikołajewski i Dobrosław Kot (prow. Przemysław Owczarek)
20:45-21:45 Darek Foks Pocałunek na placu Wolnica (prow. Rafał Gawin)

Niedziela

27.11

11.00-15.00 Warsztaty z przekładu literackiego z języka angielskiego na polski – na zapisy (prow. Krzysztof Majer)
15:00-15:45 Finał konkursów na komiks poświęcony Marii Konopnickiej i Józefowi Mackiewiczowi – wydarzenie towarzyszące
16:00-17:00 Franz Kafka Dzienniki, rozmawiają: tłumacz Łukasz Musiał i Paweł Pieniążek
17:15-18:15 Wit Szostak Szczelinami (prow. Paulina Frankiewicz)
18:30-19:30 MIGRACJE: AMERYKA Ewa Winnicka Greenpoint. Kroniki małej Polski (prow. Mateusz Sidor) 19:45-21:00 Bronisław Piłsudski Waldemar Czechowski – spotkanie i pokaz filmu (prow. Magdalena Roguś)

Poniedziałek

28.11

18:00-18:30 Krzysztof Guzek, projekty okładek do książek Janusza A. Zajdla – wernisaż. Wydarzenie towarzyszące
18:30-19:00 Obraz+Tekst=Sztuka. Dzieciństwo – wernisaż. Wydarzenie towarzyszące
19:00-20:00 Piotr Siemion Bella, ciao (prow. Mateusz Sidor)
20:15-21:15 Łukasz Barys Jeśli przecięło cię na pół (prow. Maciej Robert)

Wtorek

29.11

19:00-20:00 Agnieszka Kościańska i Michał Petryk Odejdź. Rzecz o polskim rasizmie (prow. Krzysztof Dudek)
20:15-21:30 FIKCJE NA KONIEC ŚWIATA David Markson Kochanka Wittgensteina – tłumacz Krzysztof Majer, John Barth Opowiadać dalej – tłumacz Maciej Świerkocki (prow. Kacper Bartczak)

Środa

30.11

18:00-19:00 MIGRACJE: SZWECJA Wiktoria Michałkiewicz Kraj nie dla wszystkich. O szwedzkim nacjonalizmie (prow. Jarosław Płuciennik)
19:15-20:30 MIGRACJE: GRANICA Andrzej Muszyński, Karolina Szymańska (prow. )
20:45-21:45 Filip Zawada Weź z nią zatańcz (prow. Łukasz Barys)

Czwartek

1.12

18:00-19:15 Grzegorz Wróblewski, Krzysztof Jaworski, Anna Matysiak (prow. Rafał Gawin)
19:30-20:30 MIGRACJE: UKRAINA Natalia Śniadanko Porządne papiery arcyksięcia Wilhelma (prow. Natalia Lemann)
20:45-21:45 MIGRACJE: UKRAINA Ziemowit Szczerek Wymyślone miasto Lwów
(prow. Natalia Królikowska)
22:00-22.20 Finał konkursów poetyckich im. Zbigniewa Dominiaka oraz im. Witolda Sułkowskiego

Piątek

2.12

17:00-18:00 MIGRACJE: ANGOLA Aaiun Nin Pęknięte połówki mlecznego słońca (prow. Anna Marchewka)
18:15-19:15 Spotkanie z nominowanym do Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima – Jerzy Jarniewicz (prow. Maciej Robert)
19:30-20:30 Spotkanie z nominowaną do Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima – Renata Lis (prow. Paulina Frankiewicz)
20:45-21:45 Spotkanie z nominowanym do Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima – Michał Witkowski (prow. Łukasz Barys)

Sobota

3.12

Dzień Jacka Bierezina

16:00-16:10 Otwarcie Dnia Jacka Bierezina / wiersze patrona konkursu
16:15-16:45 Piotr Gajda i Tomasz Mielcarek (prow. Jakub Pszoniak)
16:50-17:20 Ogłoszenie wyników konkursu krytycznoliterackiego i Turniej Jednego Wiersza o „Czekan Jacka Bierezina” (prow: Marcin Bałczewski i Rafał Gawin)
17:25-17:55 Tomasz Berrached i Michalina Janyszek (prow. Rafał Gawin)
18:00-18:30 Piotr Sobolczyk i Samantha Kitsch (prow. Agata Ludwikowska)
18:35-19:05 Prezentacja nominowanych do Nagrody Głównej w konkursie im. Jacka Bierezina (prow. Marcin Bałczewski i Rafał Gawin)
19:10-19:40 Anna Dwojnych i Sławomir Płatek (prow. Rafał Gawin)
19:45-20:15 Michał Murowaniecki i Marta Ewa Romaneczko (prowa. Łukasz Barys)
20:20-20:50 Marcin Mokry i Jakub Pszoniak (prow. Rafał Gawin)
21:00-22:00 Kirszenbaum – koncert
22:15-22:55 Anouk Herman i Jakub Sęczyk (prow. Paweł Kaczmarski)
23:00-23:30 Ogłoszenie wyników konkursów: Turnieju Jednego Wiersza „O Czekan Jacka Bierezina” i konkursu im. Jacka Bierezina

18:00-19:00 MIGRACJE: AMERYKA Magda Melnyk Meksyk, moja miłość. Historia Eleny Poniatowskiej. (prow. Ewa Tyszko) Miejsce: galeria DL

Niedziela

4.12

Monopolis (Kopcińskiego 62a)

17.00 | Gala Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima - Koncert Opla Stasiuk Trzaska.