O łódzkiej literaturze na portalu „Miej Miejsce”

 

W tekście „Kulturalne podsumowanie roku 2018” opublikowanym na portalu Miej Miejsce niezwykle pracowity i zaangażowany w promocję łódzkiej literatury Rafał Gawin, w akapicie zatytułowanym „Bezkrólewie, choć nawet rynek” napisał: „Łódź nie stoi literaturą, tak jak by mogła albo nawet powinna. A to przecież Ziemia obiecana, miasto Juliana Tuwima, którego ławeczka, specjalnie pomalowane podobizny-pomniki i dupa są atrakcjami turystycznymi. Miasto Salonu Jaskułów, jednej z ważniejszych oaz kultury i wolności w poprzednim systemie. Miasto od dwudziestu trzech lat niedziałającego Wydawnictwa Łódzkiego, ważnej i prężnej oficyny. Ale też – aktualnie! – gigantów wydających książki dla dzieci (Literatura) i młodzieży (Akapit Press). Festiwalu Puls Literatury i reaktywowanej po latach, z okazji Roku Tuwima 2013, Nagrody Literackiej imienia tegoż. Wreszcie miasto Domu Literatury, z perspektywy którego próbuję podsumować ten rok w dziedzinie coraz bardziej niemodnej, choć wciąż nieźle sobie radzącej z upływem czasu (...)”. Więcej informacji na powyższy temat zainteresowany czytelnik znajdzie tutaj.

Poezja w granulkach

W  „Kalejdoskopie” Rafał Gawin rozmawia z Tomaszem Cieślakiem m.in. o Tuwimie w dzisiejszej rzeczywistości politycznej, Łodzi na poetyckiej mapie Polski, olśnieniach lekturowych („Ikonoklazm” Jana Rojewskiego), coraz bardziej krytycznym nastawieniu łódzkiego krytyka do najnowszych propozycji poetyckich, i wielu innych absorbujących rzeczach. Poniżej fragment wywiadu zatytułowanego „Poezja - może być w granulkach” (całość rozmowy w najnowszym numerze „Kalejdoskopu”). 

Wiersz w artbooku „Pragnienie wolności rozumiem bez słów”

Mój wiersz pt. „Krzyż walecznych” znalazł się w artbooku „Pragnienie wolności rozumiem bez słów”, którego autorką jest Anna Juchnowicz. Wydawnictwo jest częścią akcji „Poeci dla Tybetu 2019” zorganizowanej w Brzegu przez Radosława Wiśniewskiego (foto: Poeci dla Tybetu, Anna Juchnowicz).  

Tomasz Bąk z nominacją do „Silesiusa”!

-

Tomasz Bąk, „kolega z podwórka” nominowany do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius” za wydaną w WBPiCAK książkę „Utylizacja. Pęta miast”. To trzecia książka kolegi i trzecia z kolei nominacja, fiu, fiu! Poza tym na nominację załapali się koleżanka i koledzy: Małgorzata Lebda, Krzysztof Siwczyk i Jan Rojewski. Szczegółowy komunikat i nazwiska pozostałych nominowanych tutaj.

Tomku, Wielkie Graty!!!

Z Archiwum P. (12)

Okładka tomu pt. Zwłoka. Łódź 2010

Poeci dla Tybetu 2019

 

 

10 marca 2019, niedziela, Wrocław, Rynek

 
godzina 12:00 -14:00 – Obywatelski Poczet Flagowy Wolnego Tybetu (zgłoszenia przez fanpage Poetów dla Tybetu lub na 20 minut przed początkiem pocztu u organizatorów)
Księgarnia Tajne Komplety, Wrocław Rynek, Przejście Garncarskie 2
Godzina 15:00 –„Poeci dla Tybetu – czytanie 1” –odsłonięcie pierwszego artbooka Anny Juchnowicz czytanie wierszy ze specjalnym udziałem Wojciecha Bonowicza.

15 marca 2019, piątek, Brzeg

Miejska Biblioteka Publiczna w Brzegu, ul. Jana Pawła II 5
godzina 18:00 - „Święto żywych” - spotkanie autorskie z Łukaszem Jaroszem, laureatem m.in. Nagrody Złotego Środka Poezji (2007,) Nagrody Wisławy szymborskiej (2013)
godzina 19:00 - „Kutabuk” - koncert formacji Nowaczewski&Stromski&Noga 

16 marca 2019, sobota, Brzeg

Miejska Biblioteka Publiczna w Brzegu, ul. Jana Pawła II 5
Godzina 16:00 – spotkanie z Namgyal’em Tsephel’em, urodzonym w Tybecie, mieszkającym w Polsce aktywistą tybetańskim

Niezależny Ośrodek Kultury „Herbaciarnia”, ul. Jana Pawła II 20, Brzeg

Godzina 18:00 – „Poeci dla Tybetu – czytanie 2” – odsłonięcie drugiego art.-booka Anny Juchnowicz i czytanie wierszy dla Tybetu z udziałem Anny Nawrockiej, Artura Nowaczewskiego, Jana Barona, Elżbiety Lipińskiej, Tomasza Pietrzaka, Dominika Rokosza, Rafała Gawina, Patryka Dolińskiego, Adama Witasa, Anny Juchnowicz, Jakuba Sajkowskiego, Janusza Radwańskiego, Piotra Gajdy, Hanny Główki, Oliwii Betcher i in.
Godzina 20:00 – autorski set Zbigniewa Wojciechowicza
Godzina 21:00 – koncert zespołu „Signal to Noise Ratio”
Godzina 22:00 - „Momental Rangzen Band” – jam session muzyków i poetów – m.in. Zbigniew Wojciechowicz, Radosław Wiśniewski, Artur Nowaczewski, Jerzy Cieślak, Stromski&Noga i in.

Organizatorzy
K.I.T. Stowarzyszenie Żywych Poetów
Miejska Biblioteka Publiczna w Brzegu im. Księcia Ludwika I
Niezależny Ośrodek Kultury Herbaciarnia

Współpraca
Fundusz Popierania Twórczości ZAIKS
Agencja Guarana PR
Flora Hilda von Eerschay

Spotkanie wokół tomu Witolda Wirpszy „Apoteoza tańca” w IM

 

Instytut Mikołowski

zaprasza na spotkanie

związane z promocją tomu wierszy 

 

Witolda Wirpszy Apoteoza tańca (wyd. IM, 2018).

W spotkaniu udział weźmie redaktor tomu prof. Dariusz Pawelec. Prowadzenie: Maciej Melecki i Krzysztof Siwczyk.

15. 03. 2019, godz. 18

WITOLD WIRPSZA - Ur. 4.12. 1918 r. w Odessie, zm. 16.09. 1985 w Berlinie, gdzie został pierwotnie pochowany (obecnie grób pisarza znajduje się w Warszawie przy. ul. Wałbrzyskiej). Poeta, prozaik, krytyk, tłumacz z j. niemieckiego. Mąż Marii Kureckiej. Szkołę średnią ukończył w Gdyni (1936). Debiutował poetycko w „Kuźni Młodych” (1935). Studiował na Wydziale Prawa UW oraz, równocześnie, pianistykę w Wyższej Szkole Muzycznej. We wrześniu 1939, po obronie Oksywia, osadzony w oflagu Neubrandenburg, następnie w Grossborn. Po wojnie zamieszkał w Krakowie. W latach 1947-1956 mieszkał w Szczecinie. W latach 1956-57 pracował w redakcjach „Po prostu” i „Nowej Kultury” w Warszawie. Po pobytach na stypendiach w Berlinie (1967-68 i 1970) oraz w Lucernie (1970) zamieszkał w roku 1971 w Berlinie Zachodnim. Po odmowie przedłużenia paszportu w roku 1972 podjął wraz żoną decyzję o emigracji. Współpracował m.in. z paryską „Kulturą” i berlińskim „Archipelagiem”. Autor wielu zbiorów poezji (debiutancki tom Sonata w roku 1949), książek eseistycznych, a także zbiorów opowiadań i powieści.

O tomie:

Na tom składają się utwory napisane pomiędzy wiosną 1973 roku (tytułowy cykl Apoteoza tańca) a 12 listopada 1975 roku, którą to datą, z dopiskiem „na własne imieniny”, opatrzył autor zamykający zbiór tekst pt. I runęło. Większość wierszy powstała w Berlinie, w miejscu stałego zamieszkania Wirpszy po roku 1971 i po decyzji o pozostaniu za granicą. Została ona wymuszona okolicznościami zewnętrznymi, tj,  odmową przedłużenia paszportu przez polskie władze w roku 1972, po  publikacji w języku niemieckim książki Polaku, kim jesteś? Tym samym mamy do czynienia z pierwszym w dorobku tego twórcy tomem poezji w całości zapisanym i skomponowanym już na emigracji. Ukazał się on jednak nakładem Oficyny Literackiej w Krakowie, poza cenzurą w tzw. „drugim obiegu”, dopiero w roku śmierci poety (1985), a do kolportażu trafił w roku 1986, a zatem już po ukazaniu się drukiem ostatniego dzieła Wirpszy, jakim była wydana w roku 1985 w Berlinie Liturgia. Apoteoza tańca jest chyba najbardziej niezwykłą manifestacją artystycznego programu Wirpszy, wyłożonego wcześniej bezpośrednio w jego eseistyce. Biorąc udział jako czytelnicy w tej „grze znaczeń” przemieszczamy się pomiędzy jej estetycznymi filarami. Są nimi  podporządkowanie Kantowskiej zasadzie rozumienia sztuki jako „swobodnej gry władz poznawczych” i „bezcelowej celowości” oraz uznanie ludycznej, uzależnionej od zabawy, koncepcji kultury wziętej od Huizingi. Nigdzie indziej Wirpsza nie wyraził tak dobitnie związku poezji i zabawy, przekonania że poezja „rodzi się w zabawie i jako zabawa”, nawet jeśli bywa ona czasem uświęcona lub zdradza takie aspiracje. Efekt ten uzyskał poeta przede wszystkim dzięki odwołaniu się do figury tańca, tej, jak chce Huzinga, „najczystszej i najdoskonalszej formy ludycznej”, czyniąc go nie tylko słowem-kluczem, nadrzędnym tematem, ale i zasadą konstrukcyjną, wielopoziomową dominantą, organizującą cały zbiór.

Dariusz Pawelec

Kiedy w pisanym w 1975 roku wierszu Pojedynek Witold Wirpsza wyznawał: „Usiłuję uzyskać przez zapis zwolnione tętno odbioru/ U czytelnika”, nie mógł przypuszczać, że odbiór znakomitej książki poetyckiej, w której znajdą się te słowa, okaże się „spowolniony” aż tak bardzo… Oto bowiem do dziś powstały na emigracji politycznej tom Apoteoza tańca – nieomal legendarny i pod każdym względem wart czytelniczej uwagi – nie ukazał się w oficjalnym obiegu, zaś dostęp do opublikowanej w roku śmierci pisarza niskonakładowej i niewolnej od błędów edycji Oficyny Literackiej jest poważnie ograniczony (jego egzemplarzy nie posiadają nawet niektóre z największych bibliotek w kraju). Twórczość Witolda Wirpszy należy do najważniejszych zjawisk w historii polskiej poezji drugiej połowy XX wieku, zaś w ostatnich trzydziestu latach stała się zarówno ważnym punktem odniesienia dla poetów i artystów młodszego pokolenia, jak i przedmiotem istotnych badań, przywracających autora Liturgii kulturze narodowej. Jednym z najbardziej cenionych badaczy artystycznej spuścizny Wirpszy jest prof. dr hab. Dariusz Pawelec, będący również autorem starannych opracowań jego tekstów wcześniejszych (Sonata i inne wiersze z 2014 roku) i rozproszonych (Varia z 2016 roku), a w końcu odnalezionej przez siebie i nigdy wcześniej niepublikowanej powieści Sama niewinność (2017 rok). Fakt, że właśnie on przygotował do druku Apoteozę tańca oraz opatrzył ją instruktywnym wstępem i notą edytorską bez wątpienia podnosi wartość planowanej publikacji. Przygotowana została ona bowiem z filologiczną akrybią, troską o ostateczny kształt tekstów i przy uwzględnieniu ich istniejących wariantów, także niemieckojęzycznych (z tomu Drei Berliner Gedichte, Berlin 1976). W końcu na uwagę zasługuje fakt, że Apoteoza tańca ukazuje się w znanej i uznanej serii Instytutu Mikołowskiego, której ogromną zasługą jest przywrócenie do czytelniczego obiegu piętnastu już – ważnych, jednak słabo dostępnych – książek Wirpszy. Warto podkreślić, że publikacja każdej z tych pozycji okazywała się być ważnym wydarzeniem kulturalnym; chętnie czytane i szeroko komentowane w środowisku wciąż przyczyniają się one do nowych syntez i ujęć narodowego dziedzictwa dwudziestego wieku. Także i tym razem edycja przygotowana została z właściwą Wydawnictwu starannością, a już samą decyzję o sięgnięciu właśnie po Apoteozę tańca ocenić należy szczególnie wysoko – jest to bowiem bodaj ostatni z trudnodostępnych tomów Wirpszy, którego publikacja bez wątpienia stanowi pięknie uwieńczenie wieloletnich wysiłków wydawniczych tej zasłużonej dla popularyzacji polskiej poezji oficyny. Słowem, mamy do czynienia z książką o niekwestionowanych wartościach literackich i istotnym znaczeniu dla rozwoju kultury literackiej oraz refleksji historycznej w Polsce. 
 

Piotr Bogalecki


Instytut Mikołowski
Ul. Konstytutcji 3 Maja 18
Mikołów
www.instytutmikolowski.pl

Seryjni Poeci: Piotr Sommer w DL

Spotkanie z Piotrem Sommerem, autorem zbioru esejów Po stykach (WBPiCAK) i antologii przekładów poezji amerykańskiej O krok od nich (Karakter). Prowadzenie: Kinga Piotrowiak-Junkiert.

Czwartek, 14 marca 2019 o 19:00.

Dom Literatury w Łodzi
Roosevelta 17, 90-056 Łódź

Piotr Sommer (1948), poeta, tłumacz współczesnej poezji anglosaskiej, redaktor naczelny miesięcznika „Literatura na Świecie”. Studiował anglistykę w Warszawie. Autor kilkunastu książek poetyckich, m.in. "W krześle" (1977), "Czynnik liryczny i inne wiersze" (1988), "Piosenka pasterska" (1999), "Wiersze ze słów" (2009, wydanie zmienione 2012), "Po ciemku też (wiersze z książek)" (2013). Jest także autorem dwóch tomów szkiców literackich: "Smak detalu i inne ogólniki" (1995, wydanie wznowione 2015) i "Po stykach" (2005). W 1985 ukazała się książka "Zapisy rozmów. Wywiady z poetami brytyjskimi" (wznowienie: 2010). W 2010 opublikowano tom rozmów z Piotrem Sommerem "Ucieczka w bok. Pytania i odpowiedzi". W 2014 zredagował wybór wierszy Jerzego Ficowskiego "Lewe strony widoków". Tłumaczył na język polski utwory najważniejszych twórców z kręgu kultury anglosaskiej, m.in. Johna Ashbery’ego, Johna Berrymana, Seamusa Heaneya, Kennetha Kocha, Michaela Longleya, Roberta Lowella, Franka O’Hary, Briana Pattena czy Charlesa Reznikoffa. Laureat wielu nagród, m.in. Nagrody im. Barbary Sadowskiej, Nagrody Kościelskich (1988), słoweńskiej nagrody Cristal Vilenica (2007) i Nagrody Poetyckiej Silesius za całokształt twórczości (2010). W 2006 i 2010 był nominowany do Nagrody Literackiej Nike. Jego wiersze tłumaczono na języki obce, m.in. na angielski, hiszpański i niemiecki.

________________________________

Spotkanie współfinansowane przez WBPiCAK w Poznaniu.

Chichot (z) poezji

 

Oto nowy model poezjomatu – charakterystyczne zielone kosze przed wejściem do budynku sieci McDonald’s. Z wierszami poetów na umowach śmieciowych, na bezrobociu, na lichych etatach, publikujących własną poezję za darmochę i po nic, działających na rzecz kultury, którą od lat grilluje się i przepija piwem w rytm skocznej, biesiadnej muzyczki. Urządzenie z odpowiednio szeroką gardzielą, żeby wiersz bezgłośnie i bezkolizyjnie trafił tam, gdzie jego miejsce – do zsypu. Tymczasem w  domach Polaków na honorowych miejscach wiesza się telewizor. I dlatego, po obejrzeniu dowolnego programu rozrywkowo-kulturalnego w dowolnej stacji, od razu można się powiesić.

Seryjni Poeci: Jakub Sajkowski i Michał Szymaniak w DL

Spotkanie z Jakubem Sajkowskim, autorem książki Zestaw do kaligrafii, i Michałem Szymaniakiem, autorem książki Dziury w policzkach (obie WBPiCAK, Poznań, 2018). Prowadzenie: Rafał Gawin.

Czwartek, 7 marca 2019 o 19:00

Dom Literatury w Łodzi Roosevelta 17, 90-056 Łódź

Jakub Sajkowski (1985) - poeta, tłumacz. Opublikował książki poetyckie "Ślizgawki" (2011) i "Google Translator" (2015). Finalista i laureat konkursów poetyckich, laureat Medalu Młodej Sztuki 2018. Obecnie mieszka w Poznaniu i studiuje w Warszawie.

Michał Szymaniak (1992) - poeta, dramatopisarz. Debiutował książką "Rozrywka "(2011), a w teatrze dramatem "jaś_i_małgosia" w TR Warszawa. Publikował w „Wakacie”, „Lampie”, „Ricie Baum” oraz portalu dwutygodnik.com. Mieszka w Warszawie.

_________________________________

Spotkanie współfinansowane przez WBPiCAK w Poznaniu.

Wiersz w antologii „Globalne wioski”

Wszelkie wyczerpujące informacje Czytelnicy znajdą na poniższych, wybranych stronach. Natomiast mój wiersz zatytułowany Sklepienie znaleźć można na stronach 56-55. Antologię, która swoją  „sieciową” premierę miała 28 lutego można przeczytać tutaj, a za darmo pobrać tutaj. Zapraszam do lektury!