Nakładem Instytutu Mikołowskiego im. Rafała Wojaczka ukazał się wybór wierszy amerykańskiego poety Wayne Miller`a "Koniec dzieciństwa i inne wiersze" w znakomitym tłumaczeniu Piotr Florczyk. Jest to mocno reprezentatywny wybór wierszy z wszystkich tomów Millera, ujawniający szeroki wachlarz poruszanych tematyk oraz różnomodułowego języka poetyckiego, którym wszechstronnie posługuje się autor. Tym samym mamy okazję do zapoznania się z tomem poety głęboko zanurzonego w realia współczesnego życia w USA, nie stroniącego bynajmniej od problematyki historycznej tego kraju, która kontrapunktowana jest wierszami bezpośrednio odnoszącymi się do najnowszej historii Europy, w tym Polski.
Wayne Miller - pochodzący z Cincinnati w
stanie Ohio - jest autorem sześciu zbiorów poezji, ostatnio The End of
Childhood (2025). Wśród nagród na jego koncie są stypendia National Endowment
for the Arts i Poetry Foundation, a także Rilke Prize, dwie Colorado Book Awards,
Pushcart Prize, Bess Hokin Prize, sześć nagród Poetry Society of America i
Fulbright Distinguished Scholarship to Northern Ireland. Współtłumaczył dwie
książki z albańskiego na angielski — ostatnio tom Zodiac (2015) Moikom Zeqo,
nominowany do nagrody PEN Center USA Award in Translation — i współredagował
trzy książki, w tym Literary Publishing in the Twenty-First Century (2016) i
New European Poets (2008). Wykłada na University of Colorado Denver,
współtworzy Unsung Masters Book Series i redaguje czasopismo literackie Copper
Nickel.
O tomie:
„Poeci amerykańscy piszą tak, jakby historia ich nie dotyczyła”, orzekł swego czasu Charles Simic, przeciwstawiając Amerykanom poetów wschodnioeuropejskich. Tom wierszy Wayne’a Millera w przemyślanym wyborze i przekładach Piotra Florczyka, polsko-amerykańskiego poety, nominowanego do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius, jest dowodem na to, jak bardzo Simic się mylił, albo jak zawężony miał ogląd amerykańskiej sceny poetyckiej. Bo oto mamy poetę ze Stanów, który twórcom z naszej części Europy niewiele zawdzięcza, a jednak otwiera swój wiersz na historię, tę dawną i tę współczesną, w wielorakich jej przejawach, hańbiących i heroicznych, zapomnianych i zakłamanych, tragicznych i groteskowych. I choć to obciążone znaczeniami słowo pojawia się niejednokrotnie w tytułach jego wierszy, historia nigdy nie jest u niego hipostazowana, to zawsze historia ucieleśniona. Miller tropi ją w osobistej biografii, w rodzinnych wspomnieniach, w kulturowych artefaktach, a przede wszystkim w śladach, które zostawia ona w języku. Nie po to, by jak niektórzy zakochani w abstrakcyjnych bytach poeci tworzyć nową historiozofię, ale by uchwycić ją w jej działaniach, które odpowiadają między innymi za tworzenie się i rozpad wspólnot. Jego zaufanie do konkretu, nawet gdy mówi o procesach dziejowych, to zapewne dziedzictwo imagizmu, którego echo odzywa się w celnych, wyrazistych obrazach Millera, w jego precyzyjnej, skondensowanej i zasadniczo chłodnej dykcji. Poeta, jak pisze w jednym z utworów, jest jak dron: wprowadza obraz do mózgu. A w szerszej perspektywie, pozwalającej wiarogodnie ujmować kwestie obywatelskie, odzywa się tu echo Whitmanowskiej tradycji. Tak, bo to w większości wiersze obywatelskie, ale takie, w których – w imię koniecznej nieufności - poeta patrzy także sobie na ręce, także siebie podsłuchuje, przesłuchuje i podpatruje, świadomy nie tyle nieuniknionego przecież zapośredniczenia przez język, poezję, konwencje, ile ich autonomicznej mocy. Nie bez powodu książkę otwiera wiersz o lądującym samolocie, którego opis przechodzi w opis jego cienia. Ciężka materia trzyma te wiersze blisko ziemi, ale sunące za nią cienie – słowa, wspomnienia, obrazy, refleksy - nigdy z nich na dobre nie nikną. To czujne wiersze rzeczy i towarzyszących im cieni.
Jerzy Jarniewicz
Wayne Miller " Koniec dzieciństwa i
inne wiersze"
Wybór, przekład i posłowie Piotr Florczyk
Tekst na IV stronie okładki Jerzy
Jarniewicz
Projekt okładki Agnieszka Czyżewska
Wyd. Instytut Mikołowski im. Rafała
Wojaczka, 2025
Str. 102
Publikacja ukazała się przy wsparciu Instytut Książki w ramach programu wydawniczego Inne Tradycje. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach dotacji celowej Nr 90/ DF - VII/ 2025.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz