Darek Foks w Mikołowie

Instytut Mikołowski zaprasza na spotkanie z Darkiem FOKSEM związane z promocją jego nowych książek: Kebab Meister (wyd. Ha! Art, 2012) powieść i Liceum (wyd. Raymond Q. 2012) tom wierszy. Prowadzenie: Maciej Melecki. 1.02.2013 godz. 18.00. Instytut  Mikołowski ul. Jana Pawła II 8/ 5 Mikołów.

 O Kebab Meister

Najnowsza powieść Darka Foksa, autora wielu tomików poezji (m.in. Wiersze o fryzjerach, Sonet drogi), a także prozy (Pizza weselna, Wielkanoc z tygrysem), wyróżnia się wyjątkowym ascetyzmem i minimalizmem, jednocześnie niezwykłą siłą obrazowania, jaką czasem posiada najwyższej klasy kino. Para głównych bohaterów to postacie inspirowane w dużym stopniu prawdziwymi losami Pawło Szandruka i jego żony, którzy przez wiele lat mieszkali w Skierniewicach, małym mieście niedaleko Warszawy (rodzinne miasto autora), aż do chwili, kiedy wojna ich rozdzieliła.

Szandruk (Ukrainiec) był oficerem czterech armii: carskiej, ukraińskiej (Petlury), polskiej (bohater kampanii wrześniowej) i niemieckiej. Zanim pod sam koniec wojny zgodził się objąć dowództwo ukraińskiej dywizji grenadierów SS „Galizien”, przez parę lat był kierownikiem skierniewickiego kina (funkcję tę generalnie mogli pełnić tylko Niemcy), ciesząc się jednocześnie zaufaniem polskiego podziemia. Objął dowództwo SS „Galizien”, żeby wyprowadzić żołnierzy na stronę aliantów i uratować ich przed Rosjanami. Żona została w Skierniewicach. To rozłączenie jest punktem wyjścia powieści, która w założeniu ma mówić o miłości, sile kina i pamięci historycznej, ale nie ma być powieścią historyczną. Autor dotyka tematów mimo biegu lat wciąż nierozpoznanych, tabuizowanych, bolesnych. Kontekst filmowy, będący tłem narracji, jest ciekawym tematem dla społecznych interpretacji. Połączenie planów czasowych usprawnia relację między ideą a tokiem narracji oraz czyni powieść oryginalną formalnie. Powieść Foksa to bardzo ważny głos w dyskusji nad historią i pamięcią. 

Bohdan Zadura: „Główny bohater wzorowany na postaci autentycznej stanowi idealny materiał do zajadłej dyskusji historyków. Na szczęście ma żonę, która poprzez swoją fascynację kinem przenosi czytelnika w inny, lepszy wymiar. Dzięki zderzeniu tych dwóch tak różnych światów otrzymujemy niezwykłą opowieść o miłości w czasach zarazy. Ta historia mogła wydarzyć się naprawdę. Waga problematyki poruszonej w tej powieści i atrakcyjność sposobu jej przedstawienia utwierdzają mnie w przeświadczeniu, że Kebab Meister, podobnie jak Co robi łączniczka, spotka się z żywym zainteresowaniem krytyki i czytelników.”

O Liceum

„Najnowszy tom wierszy Darka Foksa Liceum przynosi dwa wiersze - wyraźnie żonglujące motywami odnoszącymi się do kontekstów pomnikowego traktowania niektórych poetów w Polsce - oskrzydlające główniak tego tomu, jakim jest poemat Szosa mszczonowska, centralny tekst książki. Foks ewidentnie wykorzystuje w poemacie motyw drogi, eksploatowany tak mocno w rozmaitych powieściach i wierszach w literaturze współczesnej, nadając mu postać konkretną, niemal dosłowną, kiedy to jesteśmy świadkami podróży Literatury z małego miasteczka do stolicy. Efekt, jaki daje połączenie toposu podróży z baczną obserwacją dookolnych zdarzeń, których Literatura jest postronnym świadkiem, jest zgoła tragikomiczny. Tempo narracji jest podkręcane nienachalną ironią, a dobywane wątki ujmowane są częstokroć pod kątem subtelnej parodii: Nie znam wprawdzie, jak już mówiłem,/ charakteru literatury, która jedzie samochodem, //ale na podstawie zdjęcia nie mam żadnych negatywnych wrażeń. Może być. (...) Nie dość, że może być , to cel tej podróży nie posiada literackiego końca."

                                                   
Maciej Melecki

Darek Foks – urodził się w 1966 roku w Skierniewicach. Poeta, prozaik i scenarzysta. Studiował m.in. na Wydziale Wiedzy o Teatrze Akademii Teatralnej w Warszawie, ukończył scenariopisarstwo w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. L. Schillera w Łodzi. W latach 1996–1998 był sekretarzem redakcji „Literatury na Świecie”. Współpracował z dodatkiem książkowym „Gazety Wyborczej” (1997–1998).   Od 1998 roku należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (Oddział Warszawski). W latach 2002–2004 redaktor prowadzący i zastępca redaktora naczelnego magazynów „Aktivist” i „Exklusiv”. Od 2004 roku pracuje w redakcji „Twórczości”. Brał udział w wielu polskichi zagranicznych festiwalach literackich, m.in. Poetry International w Rotterdamie (2005) i The Maastricht International Poetry Nights (2004, 2006). Przekłady jego wierszy i opowiadań publikowano w czasopismach i antologiach w Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Australii, Niemczech, Czechach, Słowenii, Serbii, Chorwacji, Macedonii, Holandii, na Węgrzech, Ukrainie i Słowacji. Książkowe wybory jego tekstów ukazały się w Czechach i Słowacji, a Co robi łączniczka ma także francuskie i niemieckie wydania.