Instytut Mikołowski zaprasza na spotkanie z prof. Zbigniewem Mikołejko
związane z promocją jego najnowszej książki pt. We władzy wisielca
tom I i II (wyd. słowo/ obraz/ terytoria, 2013, 2014). Prowadzenie: Maciej
Melecki i Krzysztof Siwczyk.
27.02.2015
godz. 18.00
Zbigniew Mikołejko - ur. w 1951 roku w Lidzbarku Warmińskim, jest
filozofem religii i eseistą. Pracownik naukowy Instytutu Filozofii i Socjologii
PAN w Warszawie, fellow Amerykańskiej Akademii w Rzymie (1996), wykłada również
filozofię i logikę w Wyższej Szkole Informatyki Stosowanej i Zarządzania. Opublikował
ponad 800 tekstów – oprócz polskiego, w językach: angielskim, francuskim,
hiszpańskim, niemieckim, portugalskim, rosyjskim, ukraińskim i włoskim. Jest
m.in. autorem książek: "Katolicka filozofia kultury w Polsce w epoce
modernizmu" (1987), "Kim jestem dla ciebie..." (1987,
antologia), "Elementy filozofii" (siedem wydań, 1998–2008);
"Mity tradycjonalizmu integralnego" (1998), "Emaus oraz inne
spojrzenia do wnętrza Pisma" (1998), "Żywoty świętych
poprawione" (2001; Nagroda Księgarzy "Warszawska Premiera
Literacka", czerwiec 2001; wznowienia – 2004, 2011; edycja dźwiękowa w
wersji dla niewidomych – 2002), "Śmierć i tekst. Sytuacja ostateczna w
perspektywie słowa" (2001), "W świecie wszechmogącym. O przemocy,
śmierci i Bogu" (2009), "We władzy wisielca. Z dziejów wyobraźni
Zachodu" (2013). Wywiad-rzeka: "Jak błądzić skutecznie. Prof.
Zbigniew Mikołejko w rozmowie z Dorotą Kowalską" (2013). Współautor prac
zbiorowych: "Licytacja. Szkice o nowej prozie" (1981),
"Filozofia i myśl społeczna Jana Pawła II" (1983), "Katolicka
filozofia kultury w Polsce" (1987), "Apokalipsy i kultury"
(1997), "Ucieleśnienia. Ciało w zwierciadle współczesnej humanistyki"
(2007), "Oblicza religii i religijności" (2008), "Spektakle
zmysłów" (2010), "Instytucje: konflikty i dysfunkcje" (2012),
"Polskie bieguny. Społeczeństwo w czasach kryzysu" (2013).
O tomach:
Nazwać książkę We władzy wisielca. Z dziejów wyobraźni Zachodu „opracowaniem na temat” to skłonić się do pewnego
rodzaju barbarzyństwa. Zdecydowanie mniej to naukowa rozprawa, a bardziej
intelektualna podróż, syta i satysfakcjonująca dla tych, którzy gotowi są pójść
symbolicznym tropem tytułowego bohatera. Oto on, wisielec w roli głównej.
Pełnomocnik śmierci, jej powiewający sztandar. Owoc ludzko wymierzanej
sprawiedliwości albo manifest wolnego, ostatecznego wyboru. Zbigniew Mikołejko
przeprowadza nas przez meandry kultury, która asymiluje wszystkie symboliczne
ryty wisielca, przypisywane mu znaczenia, kalkulacje i role. Unaocznia ludzką
fascynację wisielczą osobą, spersyfikowanym przejściem do niebytu i
uprzedmiotowionym dowodem pohańbienia. Autor w umiejętny sposób rozszyfrowuje
wieloznaczność tej fascynacji, jej źródła i potrzeby. Złożoność symboliki jest
dla nas identyfikowana w kolejnych rozdziałach, kiedy to każdy z wątków
interpretacyjnych podlega oddzielnemu wypreparowaniu. Rzucany przez wieki cień
szubienicy, magnetyzm wisielczego ciała, antyczni i chrześcijańscy bohaterowie
sznura... Symbol, który opalizuje płynnym przechodzeniem znaczeń, mieni się
transmutacyjną siłą, drży krewkim pulsem cienia z mrocznej podszewki życia.
Przy czym całość nie ma w sobie nic z suchego wykładu. To projekcja, seans
wyobraźni, wizualny sezam. Treść wzbogacona mnogością ilustracji, przykładów
dzieł sztuki, do których odwołuje się profesor Mikołejko w obrazowaniu
proponowanych tez. Naocznie sprawdzamy często brutalnie mocną wypowiedź obrazów,
szkiców czy fotografii. Trochę żal, że tak mało ilustracji w kolorze, choć być
może czarnobiel wzmacnia jeszcze esencję przekazu zawartego w dziełach
sztuki.Przekonuje narracja prowadzona niekiedy w pierwszej osobie, co skraca
dystans w relacji autor-czytelnik i tworzy atmosferę dzielenia się wiedzą bez
mentorskiego napięcia. To rodzaj przekazu, podczas którego ma się poczucie
współuczestnictwa w analizie słuszności wyciąganych przez autora wniosków.
Dyskurs zdecydowanie mocniej angażujący intelektualnie.
Robert Czyżewski
We władzy wisielca. Ciemne
moce, okrutne liturgie. Tom 2 to druga część książki, opisującej władzę wisielca w wyobraźni
Zachodu. Zbigniew Mikołejko w sposób precyzyjny, ale i nie
pozbawiony humoru, opisuje wieszanie angielskich czarownic w Nowym i w Starym
Świecie, o szaleństwie linczowania w Stanach Zjednoczonych, również o tym, jak
pojedynczy wisielec stał się twarzą współczesnej wojny. Nie zabraknie tu
również nawiązania do znanych filmów, książek czy dzieł malarskich. Wisielec
jest przedstawiany tu jako emblemat śmierci i transformacji. Autor książki
wskazuje na mnogość znaczeń tego symbolu i prowadzi nas poprzez dzieje historii
aż do współczesności, opowiada o powiązaniu między władzą a szubieniczną karą,
o egzekucji jako rytuale i święcie ludu, o wieszaniu angielskich czarownic w
Starym i Nowym Świecie, o przeobrażeniu figury wisielca w anonimowego, stadnego
trupa bez twarzy poprzez mechanikę nowoczesnej wojny, o wisielczych
szaleństwach Rozumu i medycyny doświadczalnej, o wisielcu w kulturze
romantyzmu.
Instytut Mikołowski
ul. Jana Pawła II 8/ 5
Mikołów
www.instytutmikolowski.pl
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz